De Europese Commissie heeft op 10 juni 2025 een ingrijpende wijziging doorgevoerd in de lijst van derde landen met een hoog risico op witwassen en terrorismefinanciering. Deze lijst is niet zomaar een administratieve formaliteit. Voor u als Wwft-plichtige instelling, of u nu een administratie- of accountantskantoor runt of actief bent als (jacht)makelaar, heeft deze wijziging directe gevolgen voor uw dagelijkse praktijk, uw risicobeleid en uw cliëntenonderzoek.
Tien nieuwe landen op de risicolijst
De Europese Commissie heeft tien landen toegevoegd aan de lijst van derde landen met een hoog risico. Deze landen zijn:
- Algerije
- Angola
- Ivoorkust
- Kenia
- Laos
- Libanon
- Monaco
- Namibië
- Nepal
- Venezuela
Deze landen zijn door de Financial Action Task Force (FATF) aangemerkt als “rechtsgebieden onder verscherpt toezicht”. Hoewel zij politieke toezeggingen hebben gedaan om hun tekortkomingen aan te pakken, zijn de risico’s op witwassen en terrorismefinanciering nog steeds aanzienlijk. De Europese Commissie benadrukt dat deze landen nog niet volledig voldoen aan de internationale normen en dat zij daarom onderworpen blijven aan verscherpt toezicht.
Voor u betekent dit dat u verplicht bent om verscherpt cliëntenonderzoek toe te passen bij zakelijke relaties of transacties die verband houden met deze landen. Dit houdt onder meer in dat u:
- De herkomst van middelen grondiger moet onderzoeken
- De eigendomsstructuur van rechtspersonen volledig moet doorgronden
- Het doel en de aard van de zakelijke relatie moet vastleggen
- De transacties continu moet monitoren
Acht landen geschrapt
Tegelijkertijd zijn acht landen van de lijst verwijderd:
- Barbados
- Gibraltar
- Jamaica
- Panama
- Filipijnen
- Senegal
- Uganda
- Verenigde Arabische Emiraten
Deze landen hebben hun actieplannen succesvol afgerond en voldoen nu aan de internationale normen voor anti-witwasmaatregelen. De Commissie heeft vastgesteld dat zij geen strategische tekortkomingen meer vertonen. Dit betekent dat u bij relaties met deze landen niet langer verplicht bent tot verscherpt cliëntenonderzoek op basis van de EU-lijst.
Toch is voorzichtigheid geboden. De verwijdering van een land van de lijst betekent niet dat er geen risico’s meer zijn. U blijft verantwoordelijk voor een risicogebaseerde benadering. Als u signalen ontvangt die wijzen op verhoogd risico – bijvoorbeeld ongebruikelijke transacties of onduidelijke eigendomsstructuren – dan blijft verscherpt onderzoek noodzakelijk.
Wat betekent dit voor uw organisatie?
Als u onder de Wwft valt, bent u wettelijk verplicht om uw beleid en processen aan te passen aan deze nieuwe lijst. Dit betekent onder andere:
- Actualiseren van uw risicobeoordelingen: uw risicobeleid moet de nieuwe landen meenemen in de beoordeling van klant- en transactierisico’s.
- Aanpassen van uw cliëntenonderzoek: bij nieuwe én bestaande klanten uit de genoemde landen moet u verscherpt onderzoek uitvoeren.
- Documenteren van uw bevindingen: toezichthouders zoals het Bureau Financieel Toezicht (BFT) verwachten dat u uw keuzes en acties zorgvuldig vastlegt.
- Opleiden van uw medewerkers: zorg dat uw team op de hoogte is van de nieuwe verplichtingen en weet hoe zij risico’s moeten signaleren.
Voor mkb-dienstverleners zonder aparte complianceafdeling kan dit een uitdaging zijn. Toch is het essentieel om deze verplichtingen serieus te nemen. De boetes voor nalatigheid kunnen fors zijn, en reputatieschade is moeilijk te herstellen.
Waarom deze lijst essentieel is voor de EU en voor u
De lijst van derde landen met een hoog risico is gebaseerd op artikel 9 van Richtlijn (EU) 2015/849. De Europese Commissie stelt deze lijst op in nauwe samenwerking met de FATF, de internationale standaardzetter op het gebied van anti-witwasmaatregelen. Het doel is om het financiële systeem van de EU te beschermen tegen misbruik door criminelen en terroristen.
Voor u als poortwachter van het financiële systeem betekent dit dat u een sleutelrol speelt. Uw alertheid, uw processen en uw integriteit vormen de eerste verdedigingslinie tegen financiële criminaliteit.
Wat kunt u nu doen om compliant te blijven?
- Controleer uw klantenbestand op relaties met de genoemde landen
- Werk uw risicobeleid bij en documenteer uw keuzes
- Voer verscherpt cliëntenonderzoek uit waar nodig
- Zorg voor training en bewustwording binnen uw organisatie
- Gebruik hulpmiddelen zoals UBO-registers, sanctielijsten en transactiemonitoringtools
Wilt u een geautomatiseerd cliëntenonderzoek? Neem contact op met SCOPE FinTech Solutions; wij helpen u graag verder met concrete stappen, afgestemd op uw organisatie.
